Ένα περιστατικό από τις πρώτες μέρες του Ιβάν Μαΐσκι στο Λονδίνο το 1932 ως νέος πρέσβης της ΕΣΣΔ μας περιγράφει στο βιβλίο του «Ποιος βοήθησε τον Χίτλερ» [1985] κάνοντάς μας να αντιληφθούμε την αντικομμουνιστική υστερία της εποχής: Την παραμονή της άφιξής μου στην Αγγλία η εβδομαδιαία εφημερίδα Sunday Chronicle είχε “αποκαλύψει” ένα τρομερό γεγονός. Σύμφωνα… Συνεχίστε να διαβάζετε Η “ιεροσυλία” της μαχαιρωμένης καρδίας του Χριστού σε ρώσικα σπίρτα.
Τηλεφωνικές φάρσες εν έτει 1937
Οι τηλεφωνικές φάρσες μπορεί στις μέρες λόγω της ευρείας χρήσης των κινητών αλλά και των αυστηρών μέτρων να έχουν ελαχιστοποιηθεί παλαιότερα όμως ήταν σε έξαρση όπως στις δεκαετίες ’80 και ’90 ακόμη και προπολεμικά όπου οι συνδέσεις ήταν λιγότερες και η συσκευή ήταν προνόμιο των λίγων. Ήδη το 1940 υπήρχαν 45.000 συνδρομητές. Παλιό τηλεφωνικό κέρμα… Συνεχίστε να διαβάζετε Τηλεφωνικές φάρσες εν έτει 1937.
Η Βαρβάκειος σχολή στην κατοχή και στα Δεκεμβριανά
Προσωπικότητες σαν τον Τίτο Πατρίκιο και τον Γιώργο Αναγνώστου που φοίτησαν στη Βαρβάκειο θυμούνται πώς βίωσε η σχολή τους την κατοχή και τα Δεκεμβριανά. Ας μη ξεχνάμε τον πρώτο νεκρό αντιστασιακός, τον Μαθιό Πόταγα που ήταν μαθητής στο Βαρβάκειο. Το λαμπρό κτίριο στην οδό Αθηνάς καταστράφηκε στον εμφύλιο και κατεδαφίστηκε το 1955. Το υλικό είναι… Συνεχίστε να διαβάζετε Η Βαρβάκειος σχολή στην κατοχή και στα Δεκεμβριανά.
Σε ποια αντιστασιακή οργάνωση ήταν ο πατέρας του Δημήτρη Πουλικάκου
Ο Δημήτρης Πουλικάκος, γεννημένος στην κατοχική Αθήνα το 1943 αναφέρει τον ρόλο του πατέρα του στην Αντίσταση, θυμάται τη θεία Νίτσα που παντρεύτηκε τον μετέπειτα πρωθυπουργό Παναγιώτη Κανελλόπουλο και περιγράφει μικρά περιστατικά από τις φυλακές Αβέρωφ όπως του τα είχε διηγηθεί ο πατέρας του.
Κάθε 15 Δεκεμβρίου η μάνα γιόρταζε τον εκτελεσμένο γιο της σα να είναι ζωντανός
Ο δικηγόρος Λευτέρης Αναστασιάδης τελειώνει τη Νομική Θεσσαλονίκης, μένει ανάπηρος και στα δυο του πόδια απο κρυοπαγήματα στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, εντάσσεται στο ΕΑΜ και είναι ένας από τους 200 εκτελεσμένους της Καισαριανής. Είχε νοσηλευτεί στο νοσοκομείο Σωτηρία όπου προσπαθεί να ξεσηκώσει κι άλλους νοσηλευόμενους και φυλακιστεί στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου αρχές του 1944. Μάλιστα η Σούλα… Συνεχίστε να διαβάζετε Κάθε 15 Δεκεμβρίου η μάνα γιόρταζε τον εκτελεσμένο γιο της σα να είναι ζωντανός.
Στην κατοχή ο Κάρολος Κουν έτρωγε και χώμα!
Η νοθεία των προϊόντων στην κατοχή λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις όχι μόνο από την πλευρά των μαυραγοριτών που προσπαθούν με δόλιο τρόπο να εξαπατήσουν τα θύματά τους αλλά και από τη μεριά των καταστηματαρχών και ταβερνιάρηδων που παλεύουν να επιζήσουν ανακατεύοντας βασικά αγαθά όπως σιτάρι, καφέ, λάδι κι αλεύρι με φθηνά υποκατάστατα, πολλές φορές βλαβερά για… Συνεχίστε να διαβάζετε Στην κατοχή ο Κάρολος Κουν έτρωγε και χώμα!.
«Εκτονωθείτε» μαλάκες!
Με τη σαρωτική επικράτηση της Ένωσης Κέντρου στις βουλευτικές εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου του 1964 ένας μικρός άνεμος αλλαγής άρχιζε να πνέει στην ελληνική κοινωνία. Ο προοδευτικός λαός ήλπιζε στον περιορισμό της δεξιάς αστυνομοκρατίας, στην κατάργηση του μετεμφυλιακού καθεστώτος και στην ελευθερία της έκφρασης και της δημιουργίας. Τα Ιουλιανά του 1965 αλλά κυρίως το πραξικόπημα… Συνεχίστε να διαβάζετε «Εκτονωθείτε» μαλάκες!.
Οι ερωτικές περιπέτειες της Γαβριέλλας στην κατοχή (XXX)
Εμένα το συμφέρον μου τώρα ήτο αλλού, στους γερμανούς που από την πρώτη κι όλας μέρα κουβάλησα σπίτι. Μετά είδα πως οι ιταλοί αξιωματικοί έδιναν περισσότερα κι άλλαξα ταρίφα. Γαβριέλλα Ουσάκοβα Η περίφημη ιερόδουλος Γαβριέλλα Ουσάκοβα γεννήθηκε στις 24 Μαΐου του 1916 στη Ρωσία απ’ όπου η οικογένεια χωρίς τον πατέρα διαφεύγει το 1921. Στην… Συνεχίστε να διαβάζετε Οι ερωτικές περιπέτειες της Γαβριέλλας στην κατοχή (XXX).
Ποιος ήταν ο Αίαντας που εκτέλεσε ο Ιερός Λόχος στη Λέσβο
Ο δικηγόρος Βάσος Βόμβας γεννημένος το 1936 στη Μυτιλίνη θύμαται από παιδάκι την επιχείρηση από κομάντος του Ιερού Λόχου με κύριο στόχο όχι μόνο τον διοικητή της Γκεστάπο στη Λέσβο Hans Wunderlich (Χανς Βούντερλιχ) αλλά και τον…Αίαντα, τον σκύλο του! Ας ακούσουμε το γιατί: Μία άλλη μαρτυρία για τον θηριώδη Hans Wunderlich και τον σκύλο… Συνεχίστε να διαβάζετε Ποιος ήταν ο Αίαντας που εκτέλεσε ο Ιερός Λόχος στη Λέσβο.
Έξι φοβερές ιστορίες από ακρωτηριασμένους πιλότους της ΕΣΣΔ που με τη θέλησή τους επιστρέφουν στην πρώτη γραμμή
Στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο ορισμένοι σοβιετικοί πιλότοι ακρωτηριασμένοι και σακατεμένοι από τις μάχες δείχνουν απαράμιλλο θάρρος και γενναιότητα γιατί ενώ θα μπορούσαν να αποσυρθούν στα σπίτια και στις οικογένειές τους, με δική τους επιθυμία ξαναγυρνούν στην πρώτη γραμμή και γι αυτό αξίζει να αναφέρουμε κάποιους από αυτούς ενδεικτικά, σύμφωνα με την ταινία Letchnik [2021]. (1)… Συνεχίστε να διαβάζετε Έξι φοβερές ιστορίες από ακρωτηριασμένους πιλότους της ΕΣΣΔ που με τη θέλησή τους επιστρέφουν στην πρώτη γραμμή.
Όλες (;) οι μάχες του ΕΛΑΣ εναντίον του κατακτητή
(Το άρθρο θα επεξεργάζεται και θα ανανεώνεται όσο ξεθάβονται νέες πληροφορίες) Στη μάχη του Μαραθώνα που διεξήχθη το 490 π.Χ οι Αθηναίοι και οι Πλαταιείς κατατρόπωσαν τους πέρσες σταθεροποιώντας την αθηναϊκή δημοκρατία και δίνοντας δικαίωμα στους έλληνες να συνεχίσουν το πολιτιστικό τους έργο για αιώνες. Η μάχη του Βαλτετσίου τον Μάη του 1821 ήταν καθοριστικότατη… Συνεχίστε να διαβάζετε Όλες (;) οι μάχες του ΕΛΑΣ εναντίον του κατακτητή.
Ποιος τελικά ευθύνεται για την ανατίναξη του μετρό του Βερολίνου που οδήγησε σε εκατόμβη νεκρών; [1945]
Στον Β’ παγκόσμιο πόλεμο οι σταθμοί του μετρό σε Αγγλία και Γερμανία μετατρέπονται σε καταφύγια λόγω των αεροπορικών βομβαρδισμών ενώ παράλληλα σχεδιάζονται έτσι ώστε να αποτελούν πυρήνες στρατιωτικού ανεφοδιασμού. Το βομβαρδισμένο Βερολίνο μετά το τέλος τους Β’ Παγκοσμίου πολέμου Κατά τη διάρκεια της αβυσσαλέας μάχης του Βερολίνου που ρίχνει την ταφόπλακα στο καθεστώς του Γ΄… Συνεχίστε να διαβάζετε Ποιος τελικά ευθύνεται για την ανατίναξη του μετρό του Βερολίνου που οδήγησε σε εκατόμβη νεκρών; [1945].
100 άρθρα – Αφίσες από τη δεκαετία του ’40
Το εκατοστό άρθρο των istories4050 αφιερώνεται σε αφίσες και πόστερ που τοιχοκολλήθηκαν σε δρόμους ή δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες αντιστασιακές ή μη κατά τη δεκαετία 1940 ~ 1950 κυρίως για προπαγανδιστικούς σκοπούς σε Ελλάδα κι εξωτερικό. Ο θείος Σαμ σε καλεί… «Καυτά» Χριστούγεννα έζησαν οι Νεοζηλανδοί στο μέτωπο της Β. Αφρικής Αφίσα που κυκλοφόρησε το 1942… Συνεχίστε να διαβάζετε 100 άρθρα – Αφίσες από τη δεκαετία του ’40.
Οι πρώτες εκλογές στην Ευρώπη μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου
Το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου βρίσκει την Ευρώπη να μετρά περίπου 48 εκ. θύματα κι ανυπολόγιστες καταστροφές στις υποδομές της. Ο σχηματισμός σταθερών κυβερνήσεων που θα οδηγήσουν τους λαούς στην ανοικοδόμηση και στη μακροημέρευση χωρίς νέες πολεμικές συρράξεις, κρίνεται αναγκαίος. Η επιλογή αυτών των πολιτικών σχηματισμών πραγματοποιείται μέσω εθνικών εκλογών που άλλοτε καθορίζουν το… Συνεχίστε να διαβάζετε Οι πρώτες εκλογές στην Ευρώπη μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
Προσοχή! Μην δένετε τα κορδόνια σας κοντά στον ιππόδρομο!
Στη Μακρόνησο η διοίκηση δημοσίευε το περιοδικό «Σκαπανεύς» ως προπαγανδιστικό μέσο για να αποδείξει ότι προχωράει η αναμόρφωση των εξορίστων χωρίς βέβαια να γίνεται καμία μνεία στα βασανιστήρια και τις θηριωδίες που γινόντουσαν στο ξερονήσι. Στο έντυπο μπορεί κανείς να διαβάσει εκδηλώσεις που διοργάνωνε η κυβέρνηση στη Μακρόνησο, επικαιρότητα, διεθνή νέα, αθλητικά, μέχρι και κάποια… Συνεχίστε να διαβάζετε Προσοχή! Μην δένετε τα κορδόνια σας κοντά στον ιππόδρομο!.
Αφιέρωμα στον πρωτοπόρο αγωνιστή Δημοσθένη Λιγδόπουλο
Ένα άρθρο για τον πρωτοπόρο κομμουνιστή Δημοσθένη Λιγδόπουλο (1898-1920) δημοσιεύτηκε στο σπάνιο πλέον περιοδικό «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» τον Νοέμβριο του 1974 τρεις μήνες μετά την πτώση της χούντας. Ο Λιγδόπουλος ήταν από τους πρώτους έλληνες που ασπάστηκαν την κομμουνιστική ιδεολογία εμπνεόμενος από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Γεννήθηκε στην Αθήνα, κατοικούσε στην Πλάκα και σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.… Συνεχίστε να διαβάζετε Αφιέρωμα στον πρωτοπόρο αγωνιστή Δημοσθένη Λιγδόπουλο.
«Πιο καλά θα περάσουμε με τους γερμανούς, είναι φίλοι μας, τους εγγλέζους κυνηγούν»
Γερμανόφιλοι και περίεργοι χωριάτες και χωριάτισσες υποδέχονται τα γερμανικά στρατεύματα τον Μάη του 1941 καθώς κατευθύνονται προς Αθήνα ενώ οι έλληνες φαντάροι από την Αλβανία οπισθοχωρούν άτακτα Από το βιβλίο του Δημήτρη Λουκάτου «Οπλίτης στο Αλβανικό μέτωπο» [2001]: «Ανεβαίνω στο σχολείο. Στην απέραντη αίθουσα του με τα σπασμένα τζάμια, ένα σωρό φαντάροι κοιμούνται καταγής. Είναι… Συνεχίστε να διαβάζετε «Πιο καλά θα περάσουμε με τους γερμανούς, είναι φίλοι μας, τους εγγλέζους κυνηγούν».
Όταν ο Κούνδουρος είδε στη Μακρόνησο για πρώτη φορά τον Βέγγο ηθοποιό
Στη Μακρόνησο για την αναμόρφωση και τη ψυχαγωγία των εξορίστων χτίστηκαν τρία θέατρα. Σε ένα από αυτά ο Θανάσης Βέγγος εμφανίστηκε για πρώτη φορά μπροστά σε κοινό. Το 2016 ο Νίκος Κούνδουρος σε συνέντευξή του στο istories4050 θυμάται: Αργότερα ο Θανάσης Βέγγος βοήθησε τον Νίκο Κούνδουρο κατασκευάζοντας ένα πρόχειρο κρεβάτι για να κοιμάται απομονωμένος σε… Συνεχίστε να διαβάζετε Όταν ο Κούνδουρος είδε στη Μακρόνησο για πρώτη φορά τον Βέγγο ηθοποιό.
Σωτηρία Μπέλλου: Tι να τραγουδήσω «πάρτε κύριε λαχεία»;
Συνέντευξη της Σωτηρίας Μπέλλου στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» στις 13 Νοεμβρίου 1968 στον συντάκτη Ξενοφών Μαυραγάνη όπου δικαιολογεί την απουσία της από το πάλκο, κριτικάρει καλλιτέχνες και σχολιάζει τη στροφή του λαϊκού τραγουδιού σε ινδικές και τούρκικες φόρμουλες : – Πρωτοεμφανίοτηκα, λέει η ίδια, το 1946 με τον Βασίλη Τσιτσάνη στου «Τζίμη», στην οδό Αχαρνών. Ήμουνα… Συνεχίστε να διαβάζετε Σωτηρία Μπέλλου: Tι να τραγουδήσω «πάρτε κύριε λαχεία»;.
Νεκρός απεργός πείνας στην «Ελεύθερη Ελλάδα» [1944]
Προς το τέλος της κατοχής το ΚΚΕ μέσω της ΟΠΛΑ αποδεκατίζει δεκάδες εσωτερικούς εχθρούς που προέρχονται κυρίως από τον αρχειομαρξιστικό χώρο. Μάλιστα ένας από αυτούς ο δάσκαλος Παναγιώτης Τζινιέρης (Σκυτάλης) από την Κουνινά Αιγίου ξεψυχάει με βασανιστικό τρόπο. Κηρύττει απεργία πείνας για τα δικαιώματά του και οι διώκτες του τον αφήνουν να πεθάνει από ασιτία.… Συνεχίστε να διαβάζετε Νεκρός απεργός πείνας στην «Ελεύθερη Ελλάδα» [1944].
Έτσι έζησα τη μάχη του Μελιγαλά κι αντίκρισα για πρώτη και τελευταία φορά τον Άρη Βελουχιώτη
Ο Παναγιώτης Μπρικόρης (1926 – 2021) γεννήθηκε στα Λουτρά Αρκαδίας και ξεκίνησε να δουλεύει ως λούστρος στην Καλαμάτα. Στην κατοχή έπαθε τυμπανισμό από την πείνα και σώθηκε όταν ο πατέρας του τον έστειλε τσέλιγκα στο Ζυγοβίτσι. Μετά την απελευθέρωση πήγε να καταταγεί στη Χωροφυλακή αλλά δεν τον πήραν λόγω ύψους. Τον Ιανουάριο του 1948 χωρίς… Συνεχίστε να διαβάζετε Έτσι έζησα τη μάχη του Μελιγαλά κι αντίκρισα για πρώτη και τελευταία φορά τον Άρη Βελουχιώτη.
Τι τα έκαναν οι αντάρτες του ΔΣΕ τα προειδοποιητικά φυλλάδια που τους πέταγε ο Εθνικός Στρατός
Περιγράφει η μαχήτρια του ΔΣΕ Ντίτα Δ.Νέτσου μετέπειτα σύντροφος του Δημήτρη Δημητρίου (Καπετάν Νικηφόρου) στο βιβλίο «Γυναίκες στην Αντίσταση» [1982]: «Μια μέρα είχαν ξαφνικά φανεί και αεροπλάνα του εχθρού. Ρίχνανε προκηρύξεις που έγραφαν ότι οι αντάρτες έπρεπε να παραδοθούν ως τις 20 Μάϊου αλλιώς τους περίμενε πανωλεθρία και ανελέητη τιμωρία. Αντάρτες και λαός διάβαζαν τις… Συνεχίστε να διαβάζετε Τι τα έκαναν οι αντάρτες του ΔΣΕ τα προειδοποιητικά φυλλάδια που τους πέταγε ο Εθνικός Στρατός.
Εκτελώντας το…γερμανικό εκτελεστικό απόσπασμα – Τι φοβερό συνέβη στο Κουστογέρακο της Κρήτης το 1943
Ένα πρωτόγνωρο περιστατικό όχι μόνο στην Ελλάδα του Β’ Παγκοσμίου πολέμου αλλά ίσως και σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη συνέβη το Σεπτέμβριο του 1943 στην Κρήτη. Αντάρτες του νησιού πυροβολούν και σκοτώνουν γερμανούς λίγο πριν στήσουν στον τοίχο γυναικόπαιδα στο αντιστασιακό χωριό Κουστογέρακο το οποίο διαθέτει συμμαχικό ασύρματο υπό την επίβλεψη του Ζαν Φήλντιγκ (Αλέκος).… Συνεχίστε να διαβάζετε Εκτελώντας το…γερμανικό εκτελεστικό απόσπασμα – Τι φοβερό συνέβη στο Κουστογέρακο της Κρήτης το 1943.
Ο Μελιγαλάς στην Κροατία ονομάζεται…Μπλάιμπουργκ
Όπως και στην Ελλάδα οι Έκτορας Τσιρονίκος, Ξενοφών «Φον» Γιοσμάς, Ανδρόνικος κι άλλοι δωσίλογοι ακολουθούν τους γερμανούς κατά την υποχώρηση, έτσι και σε άλλες χώρες οι ναζί προστατεύουν ορισμένους προδότες παίρνοντας τους μαζί στη Γερμανία ή στην Αυστρία. Τον Μάιο του 1945 με την κατάρρευση του Γ’ Ράιχ η φασιστική κυβέρνηση της Κροατίας αποφασίζει να… Συνεχίστε να διαβάζετε Ο Μελιγαλάς στην Κροατία ονομάζεται…Μπλάιμπουργκ.
Η επιστολή Ρούσβελτ προς Χίτλερ – Σε ποιες χώρες του πρότεινε να μην εισβάλει ανάμεσα σε αυτές και η Ελλάδα [1939]
Στις 14 Απριλίου 1939 ο Φράνκλιν Ρούσβελτ με επιστολή του προς τον Χίτλερ τον καλεί να απέχει από οποιαδήποτε επίθεση σε συγκεκριμένα κράτη όπου λογικά οι ΗΠΑ έχουν συμφέροντα, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Ο αμερικανός πρόεδρος διαισθανόμενος την κήρυξη ενός νέου παγκοσμίου πολέμου μετά την εισβολή των γερμανικών δυνάμεων στην Τσεχοσλοβακία ένα μήνα πριν,… Συνεχίστε να διαβάζετε Η επιστολή Ρούσβελτ προς Χίτλερ – Σε ποιες χώρες του πρότεινε να μην εισβάλει ανάμεσα σε αυτές και η Ελλάδα [1939].
Σε ποιο κράτος της Ευρώπης οι κομμουνιστές κερδίζουν τις εκλογές μετά τον Β’ Παγκ. πόλεμο, οι ΗΠΑ πραγματοποιούν το 1957 ένα από τα πιο άγνωστα πραξικοπήματά τους και η μετέπειτα πολιτική εξέλιξη του θυμίζει την Ελλάδα του ’89
«Η πρεσβεία αντιλαμβάνεται ότι ο Άγιος Μαρίνος είναι μόνο ένας κόκκος στον παγκόσμιο πολιτικό ορίζοντα, αλλά πιστεύει ακράδαντα ότι η έλλειψη βοήθειας σ’ αυτόν θα θεωρηθεί ως αδιαφορία για τον κομμουνισμό και τις ανάγκες των φίλων μας. Όσο μικρός κι αν είναι ο Άγιος Μαρίνος είναι η μόνη χώρα όπου το Σιδηρούν Παραπέτασμα δεν έχει… Συνεχίστε να διαβάζετε Σε ποιο κράτος της Ευρώπης οι κομμουνιστές κερδίζουν τις εκλογές μετά τον Β’ Παγκ. πόλεμο, οι ΗΠΑ πραγματοποιούν το 1957 ένα από τα πιο άγνωστα πραξικοπήματά τους και η μετέπειτα πολιτική εξέλιξη του θυμίζει την Ελλάδα του ’89.
Μία τσέτνικ θυμάται στις istories4050 τη σφαγή στο Κράλιεβο [1941]
Η Στογιάνκα Ομπράντοβιτς (Stojanka Obradovic 1930 – 2021) γεννήθηκε στη Γιουγκοσλαβία, στο χωριό Shumarice και αργότερα έζησε στο Κράλιεβο (Краљево /Kraljevo). Πηγαίνει σχολείο για τέσσερα χρόνια αφού ο αυστηρός αγρότης πλούσιος πατέρας της δεν την αφήνει να συνεχίσει τα μαθήματα για να ασχοληθεί με τα χωράφια και τις δουλειές του σπιτιού. Η 11χρονη Στογιάννκα δε… Συνεχίστε να διαβάζετε Μία τσέτνικ θυμάται στις istories4050 τη σφαγή στο Κράλιεβο [1941].
Ο θείος μου και τερματοφύλακας της ΑΕΚ πέθανε στο γήπεδο
Η Παρασκευή Μονιού (1932 – 2018) γεννήθηκε, μεγάλωσε και πέθανε στην Καλογρέζα στο ίδιο σπίτι όπου στην κατοχή ο παράνομος οπλισμός των αντιστασιακών οργανώσεων της περιοχής ήταν κρυμμένος στο υπόγειο. Η μάνα μικρασιάτισσα και ο πατέρας της με καταγωγή από Χίο και Κύπρο πολέμησε, τραυματίστηκε και τιμήθηκε στον Ά Παγκόσμιο πόλεμο στο πλευρό της Γαλλίας… Συνεχίστε να διαβάζετε Ο θείος μου και τερματοφύλακας της ΑΕΚ πέθανε στο γήπεδο.
Οδοιπορικό στο κέντρο της Αθήνας στα Εξάρχεια και στο Γκύζη μετά από τις μάχες των Δεκεμβριανών [1945]
Ρεπορτάζ της ημερήσιας πρωινής εφημερίδας «Ελλάς» των Αθηνών (8 Ιανουαρίου 1945) για τις καταστροφές που έγιναν τον Δεκέμβριο του 1944: ”Εσυνεχίσαμεν και χθές την επίσκεψίν μας ανάμεσα από τα χαλάσματα και τα ερείπια οικίων και καταστημάτων. Έπιπλα, σκεύη πολύτιμα, εμπορεύματα και παντός είδους αντικείμενα είναι κατεσπαρμένα στους δρόμους. Ο πτωχός κοσμάκης με την οδύνην και… Συνεχίστε να διαβάζετε Οδοιπορικό στο κέντρο της Αθήνας στα Εξάρχεια και στο Γκύζη μετά από τις μάχες των Δεκεμβριανών [1945].
Συγκλονιστικές φωτογραφίες από τους πρόσφυγες του Κασμίρ 1947-48
Μετά την ανεξαρτησία της Ινδίας το 1947 (εθνική εορτή κάθε 15 Αυγούστου) και τη χάραξη του Πακιστάν (εθνική εορτή κάθε 14 Αυγούστου) σκληρές εχθροπραξίες ξεσπούν στην περιοχή Παντζάμπ μεταξύ μουσουλμάνων και ινδουιστών. Όσοι πιστεύουν στο Ισλάμ προσπαθούν να κινηθούν προς το Πακιστάν ενώ οι ινδουιστές προς την Ινδία. Οικογένειες διαμελίζονται, χωριά ερημώνονται και η γη… Συνεχίστε να διαβάζετε Συγκλονιστικές φωτογραφίες από τους πρόσφυγες του Κασμίρ 1947-48.
Ποια η κατάληξη στην απεργία στη Ford το 1941 και η μαρτυρία ρωσίδας για την καταναγκαστική εργασία σε εργοστάσιο στην Κολωνία
«Θεωρώ τον Χένρι Φορντ ως έμπνευσή μου» Αδόλφος Χίτλερ σε δημοσιογράφο του Detroit News [1931] Την πρωταπριλιά του 1941 ξεσπά απεργία στο εργοστάσιο River Rouge της Ford Motor Company των 85.000 εργαζομένων στο Detroit, την ίδια χρονική περίοδο που ο Χίτλερ γίνεται ο απόλυτος κυρίαρχος στην Ευρώπη και η Ιαπωνία μια τεράστια απειλή για το… Συνεχίστε να διαβάζετε Ποια η κατάληξη στην απεργία στη Ford το 1941 και η μαρτυρία ρωσίδας για την καταναγκαστική εργασία σε εργοστάσιο στην Κολωνία.
Το σπίτι που έμενε εξόριστος ο Μίκης Θεοδωράκης στους Βρακάδες Ικαρίας
Αυτό είναι το σπίτι που φιλοξένησε τον Μίκη Θεοδωράκη στους Βρακάδες Ικαρίας όταν εξορίστηκε το 1948. Σ’ αυτό το σπίτι γνωστό και ως το “σπίτι με τους σκορπιούς” διέμενε περίπου για 6 μήνες μαζί με άλλους εξόριστους. Το 2020 προκλήθηκαν ζημιές στο χώρο από τον καταστροφικό σεισμό της Σάμου και οι ζημιές αποκαταστάθηκαν σταδιακά. Το… Συνεχίστε να διαβάζετε Το σπίτι που έμενε εξόριστος ο Μίκης Θεοδωράκης στους Βρακάδες Ικαρίας.
Η ηθοποιός που απέρριψε τον Γκαίμπελς και τον «κάρφωσε» στη γυναίκα του
Η Anneliese Uhlig γεννήθηκε στο Έσσεν στις 27 Αυγούστου 1918 κι έκανε το ντεμπούτο της στον κινηματογράφο το 1937 σαπορτάροντας ταινίες για το ναζιστικό καθεστώς. Η φιλόδοξη ηθοποιός με τις ερμηνείες της σιγά σιγά γίνεται γνωστή στους καλλιτεχνικούς κύκλους μέχρι που ο υπουργός προπαγάνδας Γιόζεφ Γκαίμπελς καλεί τη νεαρή ηθοποιό ένα χρόνο μετά σε μια… Συνεχίστε να διαβάζετε Η ηθοποιός που απέρριψε τον Γκαίμπελς και τον «κάρφωσε» στη γυναίκα του.
Για ποιο τραγούδι ο Μπελογιάννης ήθελε να σπάσει το ραδιόφωνο
Από το βιβλίο του Κούλη Ζαμπαθά «Νίκος Μπελογιάννης – Νίκος Πλουμπίδης, κουβέντες και σκέψεις που κάναμε μαζί στα στερνά της ζωής τους» [1976] ο οποίος αν και κομμουνιστής είχε υψηλό πόστο σε υπουργείο και μαζί με την οικογένειά του στέγασαν με μεγάλο ρίσκο τους παράνομους Μπελογιάννη και Πλουμπίδη, διαβάζουμε: «Η Κυριακἡ ήταν για το σπίτι… Συνεχίστε να διαβάζετε Για ποιο τραγούδι ο Μπελογιάννης ήθελε να σπάσει το ραδιόφωνο.
Ένας vs Τρεις: Όταν ένας αντιφασίστας αντιμετωπίζει με αξιοπρέπεια τους διώκτες του
Εδώ θα μνημονεύσουμε ορισμένους αντιφασίστες που μόνοι τους αντιμετώπισαν με θάρρος και αξιοπρέπεια τους διώκτες τους μέχρι το τέλος. Στο περιοδικό «Αστυνομικά Χρονικά» (1971 – 1973) ο αστυνομικός διευθυντής Σωτήριος Κουβάς μεταφέρει από το βιβλίο του Λιναρδάτου για την 4η Αυγούστου ότι στις 17 Ιουλίου 1938 πέντε απότακτοι δημοκρατικοί αξιωματικοί συναντιούνται στο άλσος της Καισαριανής… Συνεχίστε να διαβάζετε Ένας vs Τρεις: Όταν ένας αντιφασίστας αντιμετωπίζει με αξιοπρέπεια τους διώκτες του.
Τι όνομα έδωσε ο έξυπνος παπάς στο βαφτιστήρι του Άρη Βελουχιώτη
Περιστατικό στα βαφτίσια του εγγονού του Βαχλιώτη (λογικά καλοκαίρι του 1944) από το σπάνιο βιβλίο του Νικόλα Παπαδόπουλου «Άρης Βελουχιώτης – Κώστας Ξηρομερίτης» [1967] με τον Άρη σε ρόλο…νονού στο χωριό Βάχλια Αρκαδίας: «Τη μέρα που έφτασα κι εγώ και τράβηξα για το αρχηγείο της μεραρχίας, είδα παραξενεμένος μια ασυνήθιστη πανηγυρική συγκέντρωση. Αξιωματικοί της μεραρχίας,… Συνεχίστε να διαβάζετε Τι όνομα έδωσε ο έξυπνος παπάς στο βαφτιστήρι του Άρη Βελουχιώτη.
Έτσι ο Εθνικός Στρατός ανακάλυψε το κρυμμένο νοσοκομείο των ανταρτών κι εκτέλεσε τους τραυματίες
Απόσπασμα από το αυτοβιογραφικό βιβλίο του Κωνσταντίνου Παπακωνσταντίνου (Καπετάν Μπελάς) «Η νεκρή μεραρχία» που αναφέρεται στο αντάρτικο της Πελοποννήσου σχεδόν σε όλη τη δεκαετία του ’40 και κυρίως στην περίοδο του εμφυλίου: «Βιαζόμουν όμως να φύγω από τον Πάρνωνα. Ο τόπος εκεί δεν με χωρούσε, δεν με σήκωνε. Ετοιμάστηκαν όλα, κατατόπισα τα στελέχη και την… Συνεχίστε να διαβάζετε Έτσι ο Εθνικός Στρατός ανακάλυψε το κρυμμένο νοσοκομείο των ανταρτών κι εκτέλεσε τους τραυματίες.
Βιάννος 1943 – Με αφορμή τα απομνημονεύματα του Νίκου Κατσαράκη
Τον Μάρτιο του 2020 έκλεισαν τριάντα πέντε χρόνια από το θάνατο του Νίκου Κατσαράκη. Tη χρονιά εκείνη αποφάσισε ο γιος του Γεώργιος (με μεγάλη καθυστέρηση και για λόγους που μόνο εκείνος ξέρει) να εκδώσει τα απομνημονεύματά του. Ο Νίκος Κατσαράκης ξεκίνησε την πολιτική του ζωή σαν φοιτητής στην Αθήνα. Στη συνέχεια επέστρεψε στην πατρίδα του την… Συνεχίστε να διαβάζετε Βιάννος 1943 – Με αφορμή τα απομνημονεύματα του Νίκου Κατσαράκη.
Απαγορεύσεις κυκλοφορίας τη δεκαετία του ’40 – Μαρτυρίες από τα κατοχικά πάρτυ και η κριτική της ΕΠΟΝ
Κατά τη διάρκεια της κατοχής οι γερμανοιταλικές δυνάμεις απαγόρευαν την κυκλοφορία τις βραδινές ώρες στην Αθήνα και σε πολλές περιοχές. Πάραυτα οι αντιστασιακοί προσεκτικά αρκετές φορές για διάφορους λόγους, επέστρεφαν νύχτα από τις παράνομες συναθροίσεις στις γιάφκες τους ή έβγαιναν για αναγραφή συνθημάτων ή ενημέρωση με το χωνί με κίνδυνο την ίδια τους τη ζωή.… Συνεχίστε να διαβάζετε Απαγορεύσεις κυκλοφορίας τη δεκαετία του ’40 – Μαρτυρίες από τα κατοχικά πάρτυ και η κριτική της ΕΠΟΝ.
Όταν ο ΕΛΑΣ λεηλάτησε τα βασιλικά ανάκτορα στο Τατόι
«Στις 2 του Γενάρη 1945 το πρωί μπήκαμε σε πορεία προς τα ανάκτορα του Τατοίου. Εκεί στρατοπεδεύσαμε και με διαταγή του Τζήμα αναπτυχθήκαμε στις 4 Γενάρη στην περιοχή των ανακτόρων, για να καλύψουμε την υποχώρηση των δυνάμεων της Αθήνας, που άρχισαν να κινούνται προς την Πάρνηθα. […] Υποχρεωθήκαμε να εκδώσουμε αυστηρές διαταγές για πειθαρχία, μια… Συνεχίστε να διαβάζετε Όταν ο ΕΛΑΣ λεηλάτησε τα βασιλικά ανάκτορα στο Τατόι.
Νικόλαος Παπαδόπουλος, αυτός ο Βούλγαρος!
Άρθρο του δημοσιογράφου και θεατρικού συγγραφέα Δημήτρη Ψαθά για τα Δεκεμβριανά που δημοσιεύτηκε το 1945 στην εφημερίδα «Μάχη» η οποία ήταν κομματικό όργανο του Σοσιαλιστικού Κόμματος-Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας, (Σ.Κ.-Ε.Λ.Δ.) του Αλέξανδρου Σβώλου. Δημήτρης Ψαθάς (1907 – 1979) « Ύστερα από τις 33 εκείνες μέρες η Αθήνα παρουσιάζει ένα θέαμα συγκλονιστικού ενδιαφέροντος. Μόνο τώρα καταλαβαίνω τι… Συνεχίστε να διαβάζετε Νικόλαος Παπαδόπουλος, αυτός ο Βούλγαρος!.
Απίστευτος τραυματισμός έλληνα στρατιώτη στα βουνά της Αλβανίας – Δεν πίστευε τι τον χτύπησε στο κεφάλι
Από το βιβλίο του Βασίλη Ρογκότη «Ουλαμός των 75» [2002] που περιγράφει τις προσωπικές του αναμνήσεις από τον ελληνοιταλικό πόλεμο, αντιγράφουμε: «Ανάμεσα στους πυροβολητές βρισκότανε κι από κανένας πεζικάριος. Απ’ αυτούς που λαβωθήκανε λαφρύτερα κι ο γιατρός είπε να φιλοξενηθούνε προσωρινά στα δικά μας αντίσκηνα πριν πάνε πάλι στις 0έσεις τους στην πρώτη γραμμή. Τούτοι… Συνεχίστε να διαβάζετε Απίστευτος τραυματισμός έλληνα στρατιώτη στα βουνά της Αλβανίας – Δεν πίστευε τι τον χτύπησε στο κεφάλι.
Αν ο ελληνοιταλικός πόλεμος ήταν ένας ποδοσφαιρικός αγώνας…
Κυρίες δεσποινίδες και κύριοι γεια σας από το Εθνικό στάδιο της Πίνδου όπου σήμερα Δευτέρα 28η Οκτωβρίου 1940 θα σας μεταδώσουμε ζωντανά τον ποδοσφαιρικό αγώνα μεταξύ των εθνικών ομάδων Ιταλίας και Ελλάδας, έναν αγώνα ζωής ή θανάτου αφού σε περίπτωση ήττας της Ελληνικής ομάδας η χώρα υποδουλώνεται κάτω από νέο φασιστικό ζυγό και χάνει όλη… Συνεχίστε να διαβάζετε Αν ο ελληνοιταλικός πόλεμος ήταν ένας ποδοσφαιρικός αγώνας….
Κοτούροβιτς: Ένας από τους χιλιάδες ξεχασμένους ήρωες του Β’ Παγκοσμίου πολέμου
Ο Dimitrije Koturović γεννιέται στη Σερβία το 1911 από αγρότες γονείς και ως νέος εργάζεται στη βιομηχανία αεροσκαφών στο Βελιγράδι. Το 1937 πηγαίνει στην Ισπανία για να πολεμήσει στο πλευρό των δημοκρατικών δυνάμεων ως μέλος των Διεθνών Ταξιαρχιών. Συμμετέχει σε μάχες στην Αραγονία, στη Λεβάντε, στην Εξτρεμαδούρα και στην Καταλονία. Με την επικράτηση του Φράνκο… Συνεχίστε να διαβάζετε Κοτούροβιτς: Ένας από τους χιλιάδες ξεχασμένους ήρωες του Β’ Παγκοσμίου πολέμου.
Οι πρώτοι σαμποτέρ έφυγαν με το τσιγάρο στα χείλη – Το άγνωστο σαμποτάζ του νερού που προοριζόταν για τον γερμανικό στρατό της Β. Αφρικής
Με την εισβολή του γερμανικού στρατού στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941 ορισμένοι τολμηροί αποφασίζουν να κάνουν μεμονωμένα σαμποτάζ πριν ακόμα οργανωθούν οι αντιστασιακές ομάδες. Ο πρώην πολιτικός κρατούμενος και κομμουνιστής Τάσος Αναγνωστόπουλος, εργάτης από τον Πειραιά ο οποίος είχε δραπετεύσει από τον Απρίλιο από το Σανατόριο Ασβεστοχωρίου με φυματίωση, πραγματοποιεί το πρώτο σαμποτάζ στις… Συνεχίστε να διαβάζετε Οι πρώτοι σαμποτέρ έφυγαν με το τσιγάρο στα χείλη – Το άγνωστο σαμποτάζ του νερού που προοριζόταν για τον γερμανικό στρατό της Β. Αφρικής.
Βασιλική Θάνου: «Ο άντρας μου ήταν στα κλουβιά του θανάτου»
Η Βασιλική Θάνου γεννήθηκε το 1927 στην Αθήνα με καταγωγή από Άνδρο και Κάρυστο. Ως νεαρή έζησε τις κακουχίες και την πείνα της Κατοχής. Το 1943 στην ηλικία των 16 ετών παντρεύτηκε τον ενεργό κομμουνιστή, εαμίτη και τσαγκάρη στο επάγγελμα Γιώργο Θάνου ο οποίος βασανίστηκε από τους έλληνες παρακρατικούς στην Ειδική Ασφάλεια και από τους… Συνεχίστε να διαβάζετε Βασιλική Θάνου: «Ο άντρας μου ήταν στα κλουβιά του θανάτου».
Άρης Βελουχιώτης: «Εγώ δεν θα τα παραδώσω αυτά τα όπλα»
Ο στρατιώτης στη μάχη του Ρούπελ, κομμουνιστής, ελασίτης, μακρονησιώτης και ποδοσφαιριστής της Προοδευτικής, ποντιακής καταγωγής από τον Κορυδαλλό Κωνσταντίνος Δυναμίδης (1915 – 2005) περιγράφει στα απομνημονεύματά του τι εξομολογήθηκε σ’ αυτόν και στους τρεις συναγωνιστές του ο Άρης Βελουχιώτης στη μοναδική και τυχαία συνάντησή τους σε δρόμο στο Μουζάκι Καρδίτσας λίγο μετά τη συμφωνία της… Συνεχίστε να διαβάζετε Άρης Βελουχιώτης: «Εγώ δεν θα τα παραδώσω αυτά τα όπλα».
Ισπανοί φασίστες και αντιφασίστες στα σοβιετικά στρατόπεδα συγκέντρωσης – Η εξέγερση στο γκούλαγκ Κενγκίρ [1954]
Με τη λήξη του ισπανικού εμφυλίου το καλοκαίρι του 1939 μπορεί χιλιάδες ηττημένοι να διέσχισαν τα γαλλικά σύνορα για να σωθούν, υπήρξαν όμως και περίπου 2000 αντιφασίστες που κατέφυγαν στην ΕΣΣΔ ελπίζοντας να ζήσουν έστω μακρυά από τον τόπο τους τον σοσιαλιστικό παράδεισο. Εκεί όσοι συμφώνησαν με το σταλινικό καθεστώς υπέγραψαν έγγραφα αποδεχόμενοι τη σοβιετική… Συνεχίστε να διαβάζετε Ισπανοί φασίστες και αντιφασίστες στα σοβιετικά στρατόπεδα συγκέντρωσης – Η εξέγερση στο γκούλαγκ Κενγκίρ [1954].
Κουτσοσπύρος: Τα πτώματα των Βελουχιώτη και Τζαβέλα – Το χαστούκι του Βόιδαρου – Η δίκη του Φλωράκη
Ο Ευριπίδης Κουτσοσπύρος γεννήθηκε στις 26 Απριλίου του 1932 στη Κυψέλη Τζουμέρκων (πρώην Χώσεψη) στο χωρίο του σπουδαίου δάσκαλου Κώστα Πουρναρά (Μπόσης) (1908 – 1994) και του σημαντικού φωτογράφου Κώστα Μπαλάφα (1920 – 2011). Ως μαθητής φόρεσε υποχρεωτικά τη στολή της ΕΟΝ. Στην κατοχή βίωσε την πείνα και τις κακουχίες και είδε τους γερμανούς… Συνεχίστε να διαβάζετε Κουτσοσπύρος: Τα πτώματα των Βελουχιώτη και Τζαβέλα – Το χαστούκι του Βόιδαρου – Η δίκη του Φλωράκη.
Το μπλόκο της Συναγωγής Μπεθ Σαλώμ στο Θησείο και ο εγκλεισμός της οικογένειας Αλμπάλα
Την Παρασκευή 24 Μαρτίου 1944 οι γερμανοί περικύκλωσαν τη Συναγωγή Μπεθ Σαλώμ στο Θησείο και συνέλαβαν όσους εβραίους βρίσκονταν εκεί. Η Συναγωγή Μπεθ Σαλώμ στην οδό Μελιδώνη στην Αθήνα Ο Βενιαμίν Αλμπάλας περιέγραψε στο istories4050 πώς βίωσε η οικογένειά του το μπλόκο ζώντας κρυμμένη από συγγενείς και φίλους και απομονωμένη από τα αδιάκριτα βλέμματα… Συνεχίστε να διαβάζετε Το μπλόκο της Συναγωγής Μπεθ Σαλώμ στο Θησείο και ο εγκλεισμός της οικογένειας Αλμπάλα.
Όταν ο «Σουλτάνος» ισοπέδωσε τους «Γαλάτες»: Η ηρωική συνοικία του Vieux Port της Μασσαλίας
Ιανουάριος 1943 στο Παλιό Λιμάνι (Vieux-Port) της Μασσαλίας Από τις αρχές του 1941 και ύστερα από τη συνθηκολόγηση της Γαλλίας λίγους μήνες νωρίτερα, άρχισαν να δημιουργούνται πυρήνες αντίστασης σχεδόν σε όλη τη γαλλική επικράτεια που εναντιώθηκαν όχι μόνο στις γερμανικές δυνάμεις αλλά και στο απολυταρχικό καθεστώς του Βισύ. Αυτές οι αντιστασιακές ομάδες (με μεγαλύτερη… Συνεχίστε να διαβάζετε Όταν ο «Σουλτάνος» ισοπέδωσε τους «Γαλάτες»: Η ηρωική συνοικία του Vieux Port της Μασσαλίας.
Η βίαιη στρατολόγηση της νεαρής Ελπίδας στον ΔΣΕ
Το παιδομάζωμα (παιδοσώσιμο) αλλά και οι βίαιες στρατολογήσεις στον εμφύλιο έχουν αποτελέσει αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης όχι μόνο για τους ιστορικούς ερευνητές αλλά και για τους απλούς γνώστες της Ιστορίας για δεκαετίες καθώς είναι αμφιλεγόμενο κατά πόσο βοήθησαν τελικά τον ΔΣΕ αφού από τη μία ενισχύθηκαν τα μάχιμα τμήματα με «νέο αίμα» και παρατάθηκε η διάρκεια… Συνεχίστε να διαβάζετε Η βίαιη στρατολόγηση της νεαρής Ελπίδας στον ΔΣΕ.
Τα πρακτικά του αγγλικού κοινοβουλίου για τα Δεκεμβριανά – (Blow up the Parthenon?)
Κατά τη διάρκεια του αιματηρού Δεκέμβρη του 1944 οι εξελίξεις στην Αθήνα απασχόλησαν πολλές φορές τη βρετανική πολιτική σκηνή. Η ανησυχία για την εδραίωση των βρετανικών συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο -με το τρίτο Ράιχ σε σταδιακή κατέρρευση και τις κομμουνιστικές ομάδες στις απελευθερωμένες χώρες σε ενίσχυση- και σε μικρότερο βαθμό η αγωνία για ειρήνη και… Συνεχίστε να διαβάζετε Τα πρακτικά του αγγλικού κοινοβουλίου για τα Δεκεμβριανά – (Blow up the Parthenon?).
Τα τρελόχορτα του Γράμμου
Το τρελόχορτο ή διαβολόχορτο είναι ένα τοξικό φυτό με παραισθησιογόνες ιδιότητες. Από το βιβλίο του Κούλη Ζαμπαθά «Νίκος Μπελογιάννης – Νίκος Πλουμπίδης, κουβέντες και σκέψεις που κάναμε μαζί στα στερνά της ζωής τους» [1976] ο οποίος αν και κομμουνιστής είχε υψηλό πόστο σε υπουργείο και μαζί με την οικογένειά του στέγασαν με μεγάλο ρίσκο τους… Συνεχίστε να διαβάζετε Τα τρελόχορτα του Γράμμου.
«Έτσι τη γλίτωσε ο Ζέρβας»
Στις 15 Ιουνίου 2019 μας φιλοξένησε ο Χρήστος Νταβαντζής (ΕΑΜ – ΕΛΑΣ – ΕΠΟΝ – ΔΣΕ) από τη Χώσεψη (Κυψέλη) των Τζουμέρκων και τον ευχαριστούμε για τη συνέντευξη που μας παραχώρησε. Την ίδια ακριβώς μέρα πριν από 74 χρόνια αυτοκτονεί ο Άρης Βελουχιώτης στη Μεσούντα. Για 17 μέρες που εγκαταστάθηκε στο χωριό του ο αρχηγός… Συνεχίστε να διαβάζετε «Έτσι τη γλίτωσε ο Ζέρβας».
Μια βασιλόφρων διασώζει ομάδα ανταρτών από σίγουρη εκτέλεση στην Πελοπόννησο
Η Δήμητρα Τσούτα γεννήθηκε το 1908 (;) στα Φιλιατρά. Η οικογένειά της ασχολείται με την κτηνοτροφία και ο πατέρας της πολέμησε στο Αλβανικό μέτωπο. Όλο το οικογενειακό της περιβάλλον υποστήριζε το θεσμό της μοναρχίας. Μάλιστα ο ίδιος ο Βασιλιάς Παύλος όταν είχε επισκεφτεί την περιοχή δώρισε σε φτωχές οικογένειες (και της κυρίας Δήμητρας) 1000 δραχμές.… Συνεχίστε να διαβάζετε Μια βασιλόφρων διασώζει ομάδα ανταρτών από σίγουρη εκτέλεση στην Πελοπόννησο.
Έπεφταν οι βόμβες κι αυτός τραγουδούσε ρεμπέτικα
70 χρόνια από τη λήξη του εμφυλίου πολέμου η Κατίνα Λατίφη (ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ-ΔΣΕ) σε συνέντευξη που μας παραχώρησε μας αφηγήθηκε ένα δυνατό περιστατικό στους πρόποδες των Αγράφων, επιστρέφοντας από την επιχείρηση ανεφοδιασμού της Καρδίτσας το 1948, όπως το περιγράφει και στο βιβλίο της «Τα Απόπαιδα» [1996]. «Σμήνη αεροπλάνα άρχισαν να μυδραλιοβολούν και να ρίχνουν ρουκέτες… Συνεχίστε να διαβάζετε Έπεφταν οι βόμβες κι αυτός τραγουδούσε ρεμπέτικα.
Το παλαιότερο έγχρωμο ελληνικό φιλμ (4 Αυγούστου 1939)
Τη δεκαετία του ’30 υπήρξαν λήψεις έγχρωμων κινούμενων εικόνων όπως το απόσπασμα από την ταινία «O Mάγος της Aθήνας» του Aχιλλέα Mαδρά όπου πρωταγωνιστεί ο ίδιος μαζί με τη σύζυγό του Nέλλα Mάυ (Φρίντα Πουπελίνα) και γυρίστηκε το 1931 με σπουδαστές της Σχολής Καλών Τεχνών να βάφουν με πινέλο καρέ – καρέ το φιλμ. Όμως το πιο… Συνεχίστε να διαβάζετε Το παλαιότερο έγχρωμο ελληνικό φιλμ (4 Αυγούστου 1939).
Το μπλόκο της Λαμίας
Από τα τέλη του 1943 και μέχρι την απελευθέρωση τα μπλόκα που οργάνωναν οι γερμανοί μαζί με τους συνεργάτες τους κυρίως στην Αθήνα οδήγησαν σε φυλακίσεις, βασανιστήρια και στο εκτελεστικό απόσπασμα εκατοντάδες αγωνιστές ενώ περίπου 2.500 στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης για καταναγκαστική εργασία. Ένα από τα μπλόκα που έχει λησμονηθεί ήταν αυτό της Λαμίας το… Συνεχίστε να διαβάζετε Το μπλόκο της Λαμίας.
Μαλαισία: Ιαπωνική κατοχή – Εμφύλιος – Ομοιότητες με την Ελλάδα της δεκαετίας του ’40
ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ [1949] Με τον εαυτό σου και με τους αρνητές της Ζωής των ιδεών σου. Σύντροφοι της Κίνας με σας κοιμάμαι με σας ξυπνώ. Σύντροφοι της Μαλαισίας Ινδοκίνας, Φιλιππίνων κι όλου του κόσμου οι πονεμένοι που με νιώθουν τα χτυπήματα των φτερουγισμάτων σας φτάνουν ως το υγρό κελί μου. Εσείς και η… Συνεχίστε να διαβάζετε Μαλαισία: Ιαπωνική κατοχή – Εμφύλιος – Ομοιότητες με την Ελλάδα της δεκαετίας του ’40.
Η αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Τρότσκι στις 24 Μαΐου 1940 και ο μυστηριώδης ρόλος του Σέλντον
Robert Sheldon Harte (1915-1940) Ξημερώματα της 24ης Μαΐου 1940 στην πόλη Κογιακάν στο Μεξικό, ένοπλοι σταλινικοί που πολέμησαν στον Ισπανικό εμφύλιο μαζί με εργάτες από σωματεία ορυχείων πραγματοποιούν απόπειρα δολοφονίας εις βάρος του Λέων Τρότσκι ο οποίος θεωρώντας αρχικά ότι οι πυροβολισμοί προέρχονταν από εορτασμό εθνικής γιορτής γλιτώνει κατά τύχη κρυμμένος κάτω από το κρεβάτι… Συνεχίστε να διαβάζετε Η αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Τρότσκι στις 24 Μαΐου 1940 και ο μυστηριώδης ρόλος του Σέλντον.
Ο Νίκος Μπελογιάννης για τη Μακεδονία
Σπάνια φωτογραφία του Νίκου Μπελογιάννη (Βουδαπέστη 1950) Από την απολογία του Νίκου Μπελογιάννη στην πρώτη του δίκη τον Νοέμβρη του 1951 για το Μακεδονικό ζήτημα: «Έρχομαι τώρα στο Μακεδονικό: Εδώ έγινε η μεγαλύτερη καπηλεία και στάλθηκαν εκατοντάδες άνθρωποι στο εκτελεστικό απόσπασμα. Καπηλεία δεν δίστασε να κάνει και ο Κορδάτος* που σκάλισε αρκετά το… Συνεχίστε να διαβάζετε Ο Νίκος Μπελογιάννης για τη Μακεδονία.
Το έξυπνο σχέδιο του Άρη Βελουχιώτη για την εκτέλεση του Αγουρίδη και της συμμορίας του
Ένας από τους σημαντικούς στόχους του Άρη Βελουχιώτη για την εδραίωση του ΕΛΑΣ το 1942 ήταν η αντιμετώπιση των ληστρικών συμμοριών που κυριαρχούσαν εκείνη την εποχή στα βουνά. Ο Άρης εφάρμοσε την τακτική της λήθης αν οι συμμορίτες αποφάσιζαν να πολεμήσουν τον κατακτητή ενταγμένοι στον ΕΛΑΣ και σταματούσαν τις αποτρόπαιες πράξεις εις βάρος των ντόπιων.… Συνεχίστε να διαβάζετε Το έξυπνο σχέδιο του Άρη Βελουχιώτη για την εκτέλεση του Αγουρίδη και της συμμορίας του.
Η ρατσιστική απεργία στη Φιλαδέλφεια [1944]
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου εργάτες στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς της Φιλαδέλφειας (PTC) διαμαρτυρήθηκαν έντονα για τις προσλήψεις 8 αφροαμερικανών σε θέσεις οδηγών τρόλεϊ, χειριστών τραμ κι άλλων επαγγελμάτων που ήταν αποκλειστικά κατοχυρωμένα μέχρι τότε μόνο από λευκούς. Είχε προηγηθεί αρχές Ιουλίου του 1944 η απόφαση της Επιτροπής Πολέμου (WMC) όπου με βάση… Συνεχίστε να διαβάζετε Η ρατσιστική απεργία στη Φιλαδέλφεια [1944].
Η φιλογερμανική εφημερίδα «ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ» – Ο κατοχικός υπουργός Ιωάννης Πασσαδάκης – Το μνημόσυνο για τους γερμανούς πεσόντες του Στάλινγκραντ στην Κρήτη
Ο «ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ» ήταν μια φιλογερμανική εφημερίδα με έδρα το Ηρακλείο που δημοσίευε το λόγο του κατακτητή. Διατάγματα διορισμένων αξιωματούχων, προπαγανδιστικά άρθρα, αντικομμουνιστικοί λίβελοι και συνεχείς πολεμικές ανταποκρίσεις αποτελούσαν την κύρια ύλη της κρητικής φυλλάδας όπου μαζί με τη «ΝΕΑ ΕΥΡΩΠΗ» την «ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ» της Θεσσαλονίκης τον «ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗ» των Χανίων κι άλλες εφημερίδες αποτελούσαν τον δοσιλογικό… Συνεχίστε να διαβάζετε Η φιλογερμανική εφημερίδα «ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ» – Ο κατοχικός υπουργός Ιωάννης Πασσαδάκης – Το μνημόσυνο για τους γερμανούς πεσόντες του Στάλινγκραντ στην Κρήτη.
Μια συγκινητική ιστορία από τον βομβαρδισμό του Πειραιά στις 11 Ιανουαρίου 1944 μέσα από το άγνωστο βιβλίο του Κώστα Βλάχου
Ο Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος στον Πειραιά κατεστραμένος Μετά την κατάληψη της ηπειρωτικής Ελλάδας από τα γερμανικά στρατεύματα και μέχρι την απελευθέρωση, ο Πειραιάς βομβαρδίστηκε και από τη συμμαχική αεροπορία δεκάδες φορές με πιο καταστροφικό αυτόν της 11ης Ιανουαρίου 1944 με εκατοντάδες θύματα και τεράστιες ζημιές. Πολλοί πειραιώτες μετακινήθηκαν προς την Αθήνα με τις οικογένειές τους.… Συνεχίστε να διαβάζετε Μια συγκινητική ιστορία από τον βομβαρδισμό του Πειραιά στις 11 Ιανουαρίου 1944 μέσα από το άγνωστο βιβλίο του Κώστα Βλάχου.
Ο άνθρωπος που δε φοβήθηκε τις σφαίρες (3 Δεκεμβρίου 1944)
Ο Dmitri Kessel (1902–1995) ήταν ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους της εποχής του που γεννήθηκε στο Κίεβο, πολέμησε στον πολωνοσοβιετικό πόλεμο (1919-1921) έχοντας καταταχθεί στον Κόκκινο Στρατό, συνελήφθηκε από πολωνούς εθνοφύλακες, δραπέτευσε στη Ρουμανία και κατέφυγε στις Η.Π.Α. όπου σπούδασε φωτογραφία κι εργάστηκε για το περιοδικό Life στην πρώτη γραμμή του πυρός ως πολεμικός ανταποκριτής… Συνεχίστε να διαβάζετε Ο άνθρωπος που δε φοβήθηκε τις σφαίρες (3 Δεκεμβρίου 1944).
Fake ένα από τα σπουδαιότερα ντοκυμαντέρ της δεκαετίας του ’40 για τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Αεροπορικές επιδρομές, πτώματα σε καρότσια, εκτελέσεις αντιφρονούντων, σαλταδόροι, στρατιωτικές παρελάσεις, χαρούμενα πρόσωπα που ανεμίζουν σημαιάκια, κακοποιημένες γυναίκες, αντάρτες σε πόζα είναι κάποιες σκηνές που βλέπουμε σε αναφορές για τη δεκαετία του ‘40. Πόσα όμως από αυτά τα πλάνα είναι εποχής και πόσα σκηνοθετημένα; Γνωρίζουμε αν οι εικόνες αυτές είναι αληθινές ή προέρχονται από κάποια ταινία;… Συνεχίστε να διαβάζετε Fake ένα από τα σπουδαιότερα ντοκυμαντέρ της δεκαετίας του ’40 για τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ιστορικά πλάνα από τους πανηγυρισμούς στην Αθήνα για την παράδοση της Κορυτσάς [1940]
Εφημερίδα «Ο Τύπος» (23/11/1940) Στις πρώτες εικόνες αυτού του σπάνιου οπτικού υλικού βλέπουμε αθηναίους έξω από τα γραφεία της εφημερίδας «Ακρόπολις» στην οδό Σταδίου να διαβάζουν την ανακοίνωση για την είσοδο των ελληνικών στρατευμάτων στην Κορυτσά με πιθανή ημερομηνία την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 1940. Στη συνέχεια μια ομάδα πολιτών διαδηλώνει με παλμό κρατώντας φωτογραφίες του Βασιλιά Γεώργιου Β’… Συνεχίστε να διαβάζετε Ιστορικά πλάνα από τους πανηγυρισμούς στην Αθήνα για την παράδοση της Κορυτσάς [1940].
«Ζαχαριάδη μας σακάτεψες»
Η αλλαγή στην ηγεσία του ΚΚΣΕ μετά τον θάνατο του Ιωσήφ Στάλιν (1878-1953) σηματοδότησε μεγάλες αλλαγές και στο ΚΚΕ. Τον Φεβρουάριο του 1957 πραγματοποιείται στη Ρουμανία η 7η Ολομέλεια η οποία καθαίρεσε τον Νίκο Ζαχαριάδη από την ΚΕ του ΚΚΕ, τον διέγραφε και από μέλος του Κόμματος, προχώρησε στην καθαίρεση από μέλη της ΚΕ των… Συνεχίστε να διαβάζετε «Ζαχαριάδη μας σακάτεψες».
Ισπανοί αναρχικοί οι πρώτοι απελευθερωτές του Παρισιού
Μετά την απόβαση στη Νορμανδία οι διαταγές του Χίτλερ σε περίπτωση επέλασης των συμμαχικών δυνάμεων στο Παρίσι ήταν η πλήρη ισοπέδωση της πόλης συμπεριλαμβανομένου και του πύργου του Άϊφελ. Ο στρατηγός Ντίτριχ φον Χόλτιτς δεν πειθάρχησε στις εντολές του Αδόλφου ξεγελώντας τους βαθμοφόρους συμπατριώτες του και στις 25 Αυγούστου 1944 η Πόλη του Φωτός… Συνεχίστε να διαβάζετε Ισπανοί αναρχικοί οι πρώτοι απελευθερωτές του Παρισιού.
Ελασίτης σώζει στην κατοχή τη ζωή του μετέπειτα βασανιστή του στη Μακρόνησο
Μακρόνησος – Εξόριστοι στη χαράδρα του ΕΣΑΙ την ώρα που οδηγούνται στη θάλασσα για να πλυθούν [1950] (Πηγή: ΑΣΚΙ) ‘Εξω από το ανακριτήριο του ΒΕΤΟ περιμένουν κάμποσοι φαντάροι. Κάποιον καλούν! Μαραγκός Αναστάσιος. Ο φαντάρος μπαίνει και παρουσιάζεται. Είναι εκεί ένας υπολοχαγός καθιστός σε ένα γραφείο. Είναι περιτριγυρισμένος από πέντε αλφαμίτες κατάλληλα εξοπλισµένους. Ο υπολοχαγός είναι… Συνεχίστε να διαβάζετε Ελασίτης σώζει στην κατοχή τη ζωή του μετέπειτα βασανιστή του στη Μακρόνησο.
Η εκδίκηση της Σόνιας
Ο Γεώργιος Ιβάνοφ, Jerzy Szajnowicz-Iwanow, (1911-1943) θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους σαμποτέρ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Γεννημένος στη Βαρσοβία μετακομίζει στη Θεσσαλονίκη με τη μητέρα του και τον έλληνα δεύτερο σύζυγό της. Με την είσοδο του χιτλερικού στρατού εκπαιδεύεται από βρετανούς, συλλέγει πληροφορίες και προχωρεί σε δολιοφθορές γερμανικών αεροπλάνων και πλοίων καθώς και στο μετέπειτα… Συνεχίστε να διαβάζετε Η εκδίκηση της Σόνιας.
Τα…τρύπια σακιά της Εθνικής Αντίστασης
Κατά τη διάρκεια της κατοχής η μεταφορά οπλισμού ήταν απαραίτητη για τις αντιστασιακές οργανώσεις αλλά και πολύ επικίνδυνη, αφού μπορούσε να επιφέρει μέχρι και τη θανατική ποινή στον οποιονδήποτε εμπλεκόμενο. Αμέτρητα είναι τα περιστατικά όπου οι ένοπλοι αντάρτες πόλεων ή ακόμα και απλοί πολίτες προσπαθούσαν να μεταφέρουν ή ακόμα και να ξεφορτωθούν όπλα και πυρομαχικά… Συνεχίστε να διαβάζετε Τα…τρύπια σακιά της Εθνικής Αντίστασης.
Πώς αντέδρασε ο Βασίλης Λογοθετίδης στη γκάφα της εαμίτισσας ηθοποιού
Η ηθοποιός Ολυμπία Παπαδούκα (1916-2011) ήταν μέλος του ΚΚΕ, υπεύθυνη διαφώτισης του ΕΑΜ για τους ηθοποιούς, συμμετείχε στις μάχες των Δεκεμβριανών και φυλακίστηκε στις Γυναικείες Φυλακές Αβέρωφ από το 1948 έως το 1952. Στη διάρκεια της κατοχής έκρυβε στο θέατρο Ρεξ όπου έπαιζε, έναν μικρό πολύγραφο όπου τύπωνε προκυρήξεις με κίνδυνο όχι μόνο για την… Συνεχίστε να διαβάζετε Πώς αντέδρασε ο Βασίλης Λογοθετίδης στη γκάφα της εαμίτισσας ηθοποιού.
«Η Μπερέτα» – Μια αληθινή ιστορία σε κόμικ
Η Αλέξια Οθωναίου είναι σκιτσογράφος και σχεδιάζει κόμικς σε έντυπα συμμετέχοντας παράλληλα και σε διάφορες εκθέσεις όπως σε αυτή με τίτλο «Ένα γλυκό ξημέρωμα» με θέμα αληθινά περιστατικά ή ιστορίες μυθοπλασίας σε κόμικ με σημείο αναφοράς την περίοδο της γερμανικής κατοχής στην Αθήνα. Η «μπερέτα» είναι μια τετρασέλιδη αληθινή ιστορία σε κόμικ που δημιούργησε η… Συνεχίστε να διαβάζετε «Η Μπερέτα» – Μια αληθινή ιστορία σε κόμικ.
Η απαγόρευση εισόδου σλαβομακεδόνων προσφύγων στην Ελλάδα [1988]
Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολλές οικογένειες από χωριά της Μακεδονίας είτε εκδιώχθηκαν από τον εθνικό στρατό για να αποτραπεί ο ανεφοδιασμός των ανταρτών είτε αποφάσισαν οι ίδιες να μετακινηθούν προς ασφαλέστερα μέρη, αφήνοντας εγκαταλελειμμένα τα σπίτια και τα χωράφια τους. Πολίτες με σλάβικες ρίζες είτε διέσχισαν τα σύνορα, είτε κατέφυγαν σε άλλες ελληνικές πόλεις, ενώ… Συνεχίστε να διαβάζετε Η απαγόρευση εισόδου σλαβομακεδόνων προσφύγων στην Ελλάδα [1988].
Αδημοσίευτο βίντεο από την Αθήνα της κατοχής (1942)
Ένα φιλμ εποχής έρχεται στο φως της δημοσιότητας κινηματογραφημένο για τα «Γερμανικά Επίκαιρα» που ήταν μια σειρά ενημερωτικών δελτίων από τις κατοχικές χώρες για τους γερμανούς πολίτες κι αποτελούσαν το κυριότερο εργαλείο της ναζιστικής προπαγάνδας υπό την επιτήρηση του Γκέμπελς μέχρι το τέλος του 2ου παγκοσμίου πολέμου. Σε αυτό βίντεο – ντοκουμέντο με διάρκεια μόλις ενάμιση… Συνεχίστε να διαβάζετε Αδημοσίευτο βίντεο από την Αθήνα της κατοχής (1942).
Η σφαγή των ζώων στον ζωλογικό κήπο του Τόκυο – Οι τρεις έξυπνοι ελέφαντες
Κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου μία συγκλονιστική υπόθεση άλλαξε την ιστορία του Ueno, του παλαιότερου ζωλογικού κήπου της Ιαπωνίας που λειτουργεί από το 1882. Τον Αύγουστο του 1943 ο διοικητής του Τόκυο Shigeo Ōdachi διέταξε να θανατωθούν όλα τα άγρια ζώα στον ζωλογικό κήπο Ueno με τη δικαιολογία ότι μπορεί να πάθουν αμόκ,… Συνεχίστε να διαβάζετε Η σφαγή των ζώων στον ζωλογικό κήπο του Τόκυο – Οι τρεις έξυπνοι ελέφαντες.
Μνημεία και αγάλματα στην Αθήνα του 1941
Τον Μάρτιο του 1941 αποβιβάστηκαν στον Πειραιά στρατιωτικές ενισχύσεις από Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, αφού πρώτα ολοκλήρωσαν αποστολές στη Μεσόγειο, λίγες μέρες πριν την εισβολή των χιτλερικών στρατευμάτων στην Ελλάδα. Ο Αυστραλός Keith Ash σε ένα βίντεο – ντοκουμέντο βιντεοσκόπησε αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικά μνημεία και αγάλματα στο κέντρο της Αθήνας. Σε αυτό το ιστορικό φιλμ… Συνεχίστε να διαβάζετε Μνημεία και αγάλματα στην Αθήνα του 1941.
Πυρπολώντας το στρατηγείο του Νίκου Ζαχαριάδη
Ο συγγραφέας Ρένος Αποστολίδης (1924-2004) υπηρέτησε ως ανθυπολοχαγός του Εθνικού Στρατού στη διάρκεια του εμφυλίου χωρίς να ρίξει ούτε μια σφαίρα όπως ο ίδιος υποστηρίζει. Στο βιβλίο του «Πυραμίδα 67 – Το βιβλίο του Εμφυλίου» [1950] περιγράφει πώς στα τελειώματα του εμφυλίου έκαψε καλύβες ανταρτών πολύ κοντά στα αλβανικά σύνορα, που αργότερα έμαθε ότι αποτελούσαν… Συνεχίστε να διαβάζετε Πυρπολώντας το στρατηγείο του Νίκου Ζαχαριάδη.
Η δίκη της «Στενής Αυτοάμυνας» (Ακίνδυνος Αλβανός)
Το γνωστό άηχο βίντεο από τη δίκη της Ο.Π.Λ.Α. Θεσσαλονίκης (Στενή Αυτοάμυνα) από το ντοκυμαντέρ «Βίοι Παράλληλοι του Εμφυλίου Πολέμου» επιμελήθηκε ο Τάσος Κατσαρός, προσφέροντάς πολύτιμες πληροφορίες για τους πρωταγωνιστές εκείνου του Έκτακτου Στρατοδικείου, που έλαβε χώρα στον τελευταίο όροφο της οδού Αγίας Σοφίας αρ. 3 απ’ τις 28/8 έως τις 14/9 του 1947.… Συνεχίστε να διαβάζετε Η δίκη της «Στενής Αυτοάμυνας» (Ακίνδυνος Αλβανός).
Τον πυροβόλησε για μια…ομελέτα
Με την οριστική επικράτηση των γερμανικών δυνάμεων η ελληνική επικράτεια χωρίστηκε σε τρεις ζώνες με το Λασίθι να είναι ο μοναδικός νομός της Κρήτης με ιταλική διοίκηση. Στις 27 Μαϊου 1941 οι ιταλοί καταλαμβάνουν την ανατολική Κρήτη, έχουν ηπιότερη συμπεριφορά από τον στρατό του Χίτλερ χωρίς να προχωρήσουν σε ομαδικές εκτελέσεις και λεηλασίες και παρέμειναν… Συνεχίστε να διαβάζετε Τον πυροβόλησε για μια…ομελέτα.
Ντοκυμαντέρ:Yugoslavia, the other side of the looking glass
Ιστορικό ντοκυμαντέρ παραγωγής 2016 για τα πολιτικά, στρατιωτικά, κοινωνικά γεγονότα της Γιουγκοσλαβίας από την ίδρυσή της λίγο μετά το τέλος του Α’ παγκοσμίου πολέμου, εώς το 2001, με κομβικά σημεία τη δολοφονία του βασιλιά Αλέξανδρου Α΄στην Μασσαλία, τη γερμανική εισβολή το 1941, την αντίσταση απέναντι στους ναζί των φιλοβασιλικών τσέτνικς και των παρτιζάνων – αλλά… Συνεχίστε να διαβάζετε Ντοκυμαντέρ:Yugoslavia, the other side of the looking glass.
Βίντεο-Ντοκουμέντο από την επίσκεψη Γκέρινγκ στην Αθήνα [1934] – Πώς εξιχνιάστηκε η αυτοκτονία του μετά από 60 χρόνια
Το δεξί χέρι του Αδόλφου Χίτλερ ονομαζόταν Χάινριχ Γκέρινγκ [Hermann Wilhelm Göring (1893-1946)] και ήταν επικεφαλής της Λούφτβαφε και ιδρυτής της Γκεστάπο. Πατέρας του ήταν ένας από τους πρώτους αποικιοκράτες στη σημερινή Ναμίμπια ο Χέρμαν Γκέρινγκ [Heinrich Ernst Göring (1839 – 1913)] γνωστός για τις φρικαλεότητες στους πληθυσμούς των αφρικανικών φυλών κυρίως των Χερέρο. Ο… Συνεχίστε να διαβάζετε Βίντεο-Ντοκουμέντο από την επίσκεψη Γκέρινγκ στην Αθήνα [1934] – Πώς εξιχνιάστηκε η αυτοκτονία του μετά από 60 χρόνια.
Τερματοφύλακας του Ηρακλή εκτελεί επιθετικό του Άρη (Νάουσα 1949)
Ένα συγκλονιστικό αλλά και όχι ξεκάθαρο περιστατικό αναφέρεται από δύο αντίθετες πηγές, το οποίο διαδραματίστηκε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου στη μάχη της Νάουσας όταν τον Ιανουάριο του 1949 αντάρτες καταλαμβάνουν το νοσοκομείο της πόλης που αποτελούσε ισχυρό φρούριο των κυβερνητικών δυνάμεων. Ο Δημήτρης Θεοχαρίδης (δύο φορές βουλευτής Θεσσαλονίκης και υφυπουργός Εφοδιασμού στην κυβέρνηση Κ.Τσαλδάρη… Συνεχίστε να διαβάζετε Τερματοφύλακας του Ηρακλή εκτελεί επιθετικό του Άρη (Νάουσα 1949).
Το τατουάζ των SS
Με την κατάρρευση του Γ’ Ράϊχ τον Μάϊο του 1945 οι συμμαχικές δυνάμεις αρχίζουν αμέσως να συλλαμβάνουν όσους γερμανούς υπηρέτησαν και πολέμησαν στο πλευρό του Χίτλερ, κυρίως τα αδίστακτα μέλη των Waffen-SS, που ευθύνονται για βασανισμούς και δολοφονίες αμέτρητων ευρωπαίων πολιτών. Ήδη ο αρχηγός τους-Χάινριχ Χίμλερ-αυτοκτονεί με μια αμπούλα υδροκυανίου και οι έρευνες πλέον στρέφονται… Συνεχίστε να διαβάζετε Το τατουάζ των SS.
Μια ελληνική μαρτυρία στη δίκη Άιχμαν
Ο αρχιτέκτονας του Ολοκαυτώματος, όπως χαρακτηρίστηκε, Άντολφ Άιχμαν (1906-1962) σε ηλικία 26 ετών, γίνεται μέλος του Αυστριακού τμήματος του Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος (NSDAP) αναβαθμίζεται γρήγορα και τοποθετείται στην υπηρεσία της SD με ειδικότητα στο εβραϊκό ζήτημα. Αφομοιώνει την κουλτούρα, τη γλώσσα και τις συνήθειες των εβραίων συλλέγοντας πολύτιμες πληροφορίες για την Τελική Λύση. Το 1937… Συνεχίστε να διαβάζετε Μια ελληνική μαρτυρία στη δίκη Άιχμαν.
«Η Καπαρντίνα» – Μια αληθινή ιστορία σε κόμικ
«Ένα γλυκό ξημέρωμα» ήταν ο τίτλος μιας πρωτότυπης έκθεσης που φιλοξενήθηκε στο πολιτιστικό κέντρο Μελίνα Μερκούρη τον Οκτώβριο του 2016. Δεκαπέντε δημιουργοί σκιτσάρισαν σε τέσσερεις σελίδες αληθινά περιστατικά ή ιστορίες μυθοπλασίας με σημείο αναφοράς την περίοδο της γερμανικής κατοχής στην Αθήνα. Από αυτά τα έργα δημοσιεύουμε ολοκληρωμένο το κόμικ του Αλέκου Παπαδάτου με τίτλο… Συνεχίστε να διαβάζετε «Η Καπαρντίνα» – Μια αληθινή ιστορία σε κόμικ.
Όταν ο Καζαντζάκης αποκάλεσε τον Μάρκο Βαφειάδη «Μαραθωνομάχο» – Ποιούς χαρακτήρισε «κόκκινα πρόβατα»
[Μην καταδέχεσαι να ρωτάς: «Θα νικήσουμε; Θα νικηθούμε;» Πολέμα!] Νίκος Καζαντζάκης Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί για…«τον Βίο και την Πολιτεία» του Νίκου Καζαντζάκη αλλά μάλλον την πιο κατατοπιστική ερμηνεία για την ιδεολογική του ιδιοσυγκρασία την εξέφρασε ο στενός του φίλος Παντελής Πρεβελάκης το 1965. «Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι ο Καζαντζάκης ήταν… Συνεχίστε να διαβάζετε Όταν ο Καζαντζάκης αποκάλεσε τον Μάρκο Βαφειάδη «Μαραθωνομάχο» – Ποιούς χαρακτήρισε «κόκκινα πρόβατα».
Ο μπαρμπα Νίκος από την Αετομηλίτσα
Ο μπαρμπα Νίκος από την Αετομηλίτσα Ιωαννίνων (γεννήμένος το 1923 σε έναν από τους ψηλότερους ορεινούς οικισμούς στην Ελλάδα) μας διηγείται τη βίαιη παρουσία των Ιταλών στο χωριό το 1940, την κατάταξή του στον ΕΛΑΣ για την εκδίωξη των γερμανών και τις μάχες που έδωσε εναντίον των μελών της οργάνωσης ΠΑΟ (Πανελλήνιος Απελευθερωτική Οργάνωση). Μνημονεύει… Συνεχίστε να διαβάζετε Ο μπαρμπα Νίκος από την Αετομηλίτσα.
Η ενθουσιώδης υποδοχή των Αθηναίων στον Ουίνστον Τσώρτσιλ (Φεβρουάριος 1945)
Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ υποδέχεται με υπόκλιση τον βασιλιά Γεώργιο Β’ Είναι γνωστή η επίσκεψη στην Ελλάδα του τότε ηγέτη της Μεγάλης Βρετανίας Winston Churchill (1874–1965) ανήμερα των πιο αιματηρών Χριστουγέννων στη νεότερη ελληνική Ιστορία με το σκεπτικό της πολιτικής λύσης, αλλά και την εμψύχωση των στρατιωτών του στις επιχειρήσεις εναντίον των ελασιτών. Εκείνη η… Συνεχίστε να διαβάζετε Η ενθουσιώδης υποδοχή των Αθηναίων στον Ουίνστον Τσώρτσιλ (Φεβρουάριος 1945).
Πώς οι Λετονοί πανηγύρισαν την υποδούλωσή τους στους Γερμανούς – Οι Αράτς κομμάντος – Διαφορές και ομοιότητες με τον ελληνικό εμφύλιο
Το Σύμφωνο Μολότωφ – Ρίμπεντροπ προέβλεπε για τη Λετονία να περάσει στη σοβιετική επιρροή έχοντας δρομολογηθεί η υποταγή της στον Στάλιν. Έτσι στις 14 Ιουνίου 1940 (ένα χρόνο μετά) 25.000 σοβιετικοί στρατιώτες εισβάλουν και καταλύουν το πραξικοπηματικό καθεστώς του Kārlis Ulmanis που κυβέρνησε επί τέσσερα χρόνια έχοντας διαλύσει κόμματα και κοινοβούλιο, λαμβάνοντας στις εκλογές του… Συνεχίστε να διαβάζετε Πώς οι Λετονοί πανηγύρισαν την υποδούλωσή τους στους Γερμανούς – Οι Αράτς κομμάντος – Διαφορές και ομοιότητες με τον ελληνικό εμφύλιο.
Η ποδοσφαιρική αγωνιστική την Κυριακή 27 Οκτωβρίου 1940
Λίγες ώρες πριν ο πρέσβης της Ιταλίας Γκράτσι τελειώσει το χαρτοπαίγνιό του κι επιδώσει το τελεσίγραφο πολέμου στον Ιωάννη Μεταξά, διεξαγόταν το πρωτάθλημα (τουρνουά) πόλεων στο ποδόσφαιρο (με μικτές ομάδες) το οποίο είχε ξεκινήσει στις 16 Ιουνίου 1940. Έτσι τα αποτελέσματα των δύο τελευταίων παιχνιδιών τότε, την Κυριακή 27 του Οκτώβρη ήταν Πάτρα-Πειραιάς 1- 3… Συνεχίστε να διαβάζετε Η ποδοσφαιρική αγωνιστική την Κυριακή 27 Οκτωβρίου 1940.
«Τα μάτια του αλόγου μου»
Αδημοσίευτη διαδικτυακά ιστορία του πολεμικού ανταποκριτή Σπ. Τριανταφύλλου από το μέτωπο της Αλβανίας για την εφημερίδα Ακρόπολις: « Σ’ ένα χωριό στην πλαγιά του Μόροβα, στο σπίτι ενός Αλβανού χριστιανού που καταλύσαμε ένα βράδυ βρεθήκαμε στρατιώτες όλων των όπλων και σωφέρ ακόμα. Ρώτησα έναν που είχε λάβει μέρος στην ιστορική μάχη της Πίνδου:… Συνεχίστε να διαβάζετε «Τα μάτια του αλόγου μου».
Η Βαρβάκειος Αγορά (1947)
Η κεντρική αγορά της Αθήνας πήρε το όνομά της από τον εθνικό ευεργέτη, πρώην πειρατή κι επικηρυγμένο από τους Οθωμανούς Ιωάννη Βαρβάκη από τα Ψαρά, ο οποίος στη διαθήκη του άφησε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του, που βρισκόταν σε ρώσικη τράπεζα, στο ελληνικό Δημόσιο για κοινωφελείς σκοπούς. Η Βαρβάκειος σχολή στην οδό Αθηνάς άρχισε… Συνεχίστε να διαβάζετε Η Βαρβάκειος Αγορά (1947).
Το δημοψήφισμα της 1ης Σεπτεμβρίου 1946 και το χτύπημα των ανταρτών στην Κοτύλη
Στις 1-9-1946 (δέκα χρόνια πριν κατακτηθεί το δικαίωμα ψήφου για τις ελληνίδες) πραγματοποιήθηκε το δημοψήφισμα με το ερώτημα της επανόδου του Βασιλιά Γεωργίου Β΄ στην Ελλάδα ή όχι καθώς και μια τρίτη επιλογή υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας. Το ΚΚΕ, ενώ απείχε από τις βουλευτικές εκλογές του 1946, συμμετείχε στο δημοψήφισμα ζητώντας από τα μέλη… Συνεχίστε να διαβάζετε Το δημοψήφισμα της 1ης Σεπτεμβρίου 1946 και το χτύπημα των ανταρτών στην Κοτύλη.
Ελληνικές ταινίες της περιόδου 1940-1950
Σ’ αυτές τις ταινίες, που έχουν αποκτήσει πλέον σπουδαία ιστορική αξία κι απευθύνονται σε περιορισμένο κοινό, δεν υπάρχουν δωσίλογοι, οπλατζήδες, τάγματα ασφαλείας, εξορίες και πρησμένα πτώματα σε καρότσια, ενώ όπου υπάρχουν ήρωες της Εθνικής Αντίστασης προέρχονται από τα ασύντακτα κλιμάκια του εθνικού στρατού. Αργότερα στην περίοδο του εμφυλίου μπορεί το αδελφικό αίμα να πότιζε… Συνεχίστε να διαβάζετε Ελληνικές ταινίες της περιόδου 1940-1950.
Ζωντανός χάρη στο δύσκολο επώνυμό του (;)
Ο Διονύσιος Παπαδόπουλος ήταν απλό μέλος της αντιστασιακής ΠΕΑΝ, οργάνωση με μία από τις πιο εντυπωσιακές ενέργειες στην κατεχόμενη Ευρώπη, της ανατίναξης στο κέντρο της Αθήνας του κτιρίου της ναζιστικής ΕΣΠΟ η οποία στρατολογούσε νέους που στέλνονταν στο μέτωπο να πολεμήσουν για το τρίτο Ράϊχ. Έγινε περισσότερο γνωστός ως ο επικεφαλής σημαιοφόρος στην φοιτητική… Συνεχίστε να διαβάζετε Ζωντανός χάρη στο δύσκολο επώνυμό του (;).
istories4050 