Από τα τέλη του 1943 και μέχρι την απελευθέρωση τα μπλόκα που οργάνωναν οι γερμανοί μαζί με τους συνεργάτες τους κυρίως στην Αθήνα οδήγησαν σε φυλακίσεις, βασανιστήρια και στο εκτελεστικό απόσπασμα εκατοντάδες αγωνιστές ενώ περίπου 2.500 στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης για καταναγκαστική εργασία.
Ένα από τα μπλόκα που έχει λησμονηθεί ήταν αυτό της Λαμίας το οποίο διαδραματίστηκε το καλοκαίρι του 1944 χωρίς ευτυχώς ο πληθυσμός της πόλης να θρηνήσει θύματα. Και ίσως αυτός να είναι ο λόγος που δεν έχει καταγραφεί ιστορικά όπως άλλα αιματοβαμμένα μπλόκα (Κοκκινιάς, Καλλιθέας κ.α.)
Πρωταγωνιστής του συγκεκριμένου μπλόκου ήταν ένας προδότης ο Βαφειάδης ο οποίος μαζί με το δεξί του χέρι Βαγγέλη Χωριανόπουλο από τον Πειραιά (ή Μπουζουκά λόγω του μπουζουκιού που έπαιζε στο ουζερί του Αιγινήτη, στέκι των γερμανόφιλων) και την παρακρατική συμμορία του τρομοκρατούσε τον λαμιακό πληθυσμό βασανίζοντας και δολοφονώντας μέλη του ΕΑΜ με τις πλάτες των κατακτητών. Ο Βαφειάδης ήταν πρώην ελασίτης που συνελήφθη, βασανίστηκε, λύγισε και πρόδωσε τους συντρόφους του. Μάλιστα ορισμένες φορές κυκλοφορούσε στην πόλη με τη γερμανική στολή!
Ας διαβάσουμε από τις χειρόγραφες σημειώσεις του Αναστάσιου Καραπαπά (ΕΑΜ – ΟΠΛΑ Λαμίας) που γράφτηκαν αρχές της δεκαετίας του ’80 κι έρχονται για πρώτη φορά στο φως της δημοσιότητας, πώς οι συμπολίτες του βίωσαν εκείνο το μαρτυρικό μπλόκο:
«Ήταν ασύδοτοι και ανεξέλεγκτοι. Κάνανε ότι τους γούσταρε χωρίς να δίνουν λόγο πουθενά. Ο διοικητής της Γκεστάπο τους είχε αφήσει να κάνουν ότι θέλανε. Μπορούσε να πούμε ότι ο Βαφειάδης και η παρέα του ήταν αυτοί που λέγανε στον διοικητή της Γκεστάπο τι πρέπει να κάνει.
Έτσι λοιπόν η ζωή του λαού της Λαμίας αφέθηκε στα χέρια μιας συμμορίας καθαρμάτων. Του Βαφειάδη, του Μπουζουκά, του Ξεπλάτη, του Καρακώστα και των δύο άλλων ράλληδων που είχαν έρθει από την Αθήνα.
Τα μπλόκα και οι συλλήψεις κάθε μέρα που περνούσε γινόταν και περισσότερα με αποκορύφωμα το μεγάλο μπλόκο των ανατολικών συνοικιών της πόλης.
Η μέρα εκείνη υπήρξε για τη Λαμία εφιαλτική.
Κατάφερε ο Βαφειάδης να πείσει τον διοικητή της Γκεστάπο κι αυτός με τη σειρά του τον στρατιωτικό διοικητή των γερμανικών δυνάμεων της Λαμίας να κινητοποιήσει όλες τις στρατιωτικές γερμανικές δυνάμεις για να μπλοκάρουν την ανατολική συνοικία της πόλης και να υποχρεώσουν τους κατοίκους ν’ ανέβουν στο κάστρο της Λαμίας.
Αυτό το μπλόκο υπήρξε εφιαλτικό. Γύριζαν οι γερμανοί από σπίτι σε σπίτι με το όπλο στο χέρι, βγάζαν τον κόσμο έξω και τον υποχρέωναν ν’ ανηφορίσει προς στο κάστρο. Με τα μεγάφωνα ούρλιαζαν ότι όποιος βρεθεί να κρύβεται στο σπίτι του θα εκτελείται επί τόπου. Γέροντες, γριές, μικρά παιδιά, άντρες, γυναίκες με τη ψυχή στο στόμα ανηφόρισαν και φτάσαν εκεί ψηλά στο κάστρο της Λαμίας. Οι γερμανοί με κλωτσιές και σπρωξίματα τους βάλαν σε παράταξη. Εκατοντάδες λαμιώτικος λαός μες στο λιοπύρι, διψασμένος και νηστικός περίμενε ώρες ορθοστασία. Ο Βαφειάδης μαζί με το σκυλολόι του, ντυμένοι με γερμανικές στολές βολτάριζαν σαν τους πεινασμένους λύκους μπροστά σ’ αυτόν τον κόσμο έτοιμοι να χιμήξουν και να φάνε ζωντανές σάρκες. Κι όταν καμιά φορά μαζεύτηκε όλος ο λαός άρχισε ο Βαφειάδης την επιλογή. Έτσι στα κουτουρού. Σταμάταγε μπροστά σε όποιον δεν τον γουστάριζε η φάτσα κι έλεγε:
– Εσύ!…
Αμέσως άρπαζαν τον άνθρωπο οι γερμανοί και τον έβαζαν με κλωτσιές και σπρωξιές στην άκρη.
– Κι εσύ!…
Αφού έβγαλε κάμποσους άρχισε ν’ αραδιάζει ένα βρωμερό οχετό από βρισιές κι απειλές:
– Πούστηδες λαμιώτες θα πεθάνετε! Όποιος δεν πειθαρχεί στις αρχές κατοχής θα του γαμηθεί η μάνα κι όλο του το σόι!
Σαν είπε ότι του κατέβηκε στο βρώμικο στόμα κι από κοντά να γαβγίζουν και οι άλλοι της παρέας του, έδωσε τέλος στην παράσταση. Όσους έβγαλαν στην άκρη τους μπαγλάρωσαν οι γερμανοί συνάδελφοί του της Γκεστάπο και τους πήγαν στις φυλακές Λαμίας. Τους υπόλοιπους τους άφησαν να γυρίσουν στα σπίτια τους.»
Ο λαός της Λαμίας πανηγυρίζει (Πηγή: https://www.kaliterilamia.gr)
Η Λαμία απελευθερώθηκε στις 18 Οκτωβρίου 1944 ανήμερα της γιορτής του Αγίου Λουκά, πολιούχου της πόλης. Την προηγούμενη μέρα, στις ίδιες συνοικίες, ομάδα μαχητών της 13ης μεραρχίας του ΕΛΑΣ συγκρούστηκε με τους γερμανούς.
Επεξεργασμένη φωτογραφία αντάρτισσας από την εαμική συγκέντρωση της 29ης Οκτωβρίου 1944 όπου ο Άρης Βελουχιώτης εκφώνησε τον ιστορικό του λόγο.
istories4050 